MECHELEN EXCLUSIEF - Editie 2019

De ontstaansgeschiedenis van de Mechelse cellebroeders is onduidelijk, maar gaat met zekerheid terug tot de 14de eeuw. In deze snel ontwikkelende stad vervulden ze een belangrijke sociale taak : ze hielden zich bezig met het begraven van de doden en het verzorgen van ongeneeslijke zieken. Hun klooster stond echter midden in de wijk waar de begijnen zich na de verwoesting van hun hof mochten vestigen. De onderhandelingen verliepen allesbehalve gemakkelijk. Uiteindelijk moesten ze op bevel van de aartshertogen Albrecht en Isabella in 1614 hun klooster verlaten en kregen ze van het stadsbestuur het gasthuis van de H. Drievuldigheid op het einde van de Sint-Katelijnestraat toegewezen. Aangezien de tijd van de grote epidemieën voorbij was, legden ze zich toe op het verzorgen van geesteszieken en zwakzinnigen. Op het einde van de 17de eeuw lieten ze de oude gebouwen slopen en bouwden ze een prachtig nieuw klooster. Toen ze in 1909 naar Grimbergen verhuisden, verkochten ze het complex aan de zusters franciscanessen. Op het einde van de 20ste eeuw verkeerden de gebouwen in een erbarmelijke staat : de vzw Emmaüs, een christelijk geïnspireerde organisatie voor gezondheids- en welzijnszorg, nam het klooster over en besloot het unieke complex te restaureren. Uitzonderlijk worden de schitterende pandgang, de kapel en de aanpalende lokalen voor u opengezet.

GEERT SYNNAVE – PIANO

Geert Synnave werd op 14 december 1972 in Lommel geboren. Na zijn eerste vocale stapjes volgde hij een degelijke muziekopleiding aan de Noord-Limburgse muziekacademie en later aan de academie van Geel. Hij vervolgde zijn opleiding aan de conversatoria van Antwerpen en Brussel bij toppedagogen als Levente Kende, Renaat Beheydt, Jan Michiels en Boyan Vodenitcharov. Dit resulteerde in vele eerste prijzen en een meestergraad piano. Sinds 1993 doceert Geert aan de Wilrijkse academie en aan het conservatorium van Antwerpen.

Op 5 mei brengt Geert een unieke piano mee uit zijn collectie: een Pleyel uit 1929. Hij brengt een aangepast programma met werken uit de periode van Bach tot nu. Deze werken zijn speciaal gekozen omdat ze uitstekend tot hun recht komen op deze vleugel : een concertje voor fijnproevers met een neus voor een historische klank.

Nadat het 'Groot-Begijnhof buiten de muren' was verwoest om de oprukkende troepen van Willem van Oranje een halt toe te roepen, gaf de centrale overheid de begijnen de toestemming om zich binnen de muren van de stad te vestigen. In minder dan vijftig jaar slaagden ze erin om alle percelen aan de noordwestelijke rand te verwerven, de armen- en ziekenzorg te organiseren en een nieuwe kerk te bouwen. In  het midden van de 17de eeuw behoorde het Mechelse begijnhof tot de grootste van de Zuidelijke Nederlanden en vonden honderden ongehuwde dames er een onderkomen.

De dochters van rijke kooplui en gefortuneerde edellieden kochten op het begijnhof een huis waarin ze met hun personeel en een aantal bevoorrechte vriendinnen levenslang mochten wonen. Minder welstellende dames betrokken een kamer in een convent met een gemeenschappelijke keuken en refter. De meeste gemeenschapshuizen met middeleeuwse wortels liggen in de Nonnenstraat, de hoofdas van het heropgerichte begijnhof. Door de verpaupering van de wijk in de 19de en 20ste raakten vele panden in verval. Pas vanaf de jaren tachtig keerde het tij en werd het begijnhof een hippe buurt. Door passie gedreven maakte Nathalie Vandeperre van het 'Convent van Sint-Jan' een aangename gezinswoning.

TIBO SCHILDERMANS EN DIMITRIOS TSIROYANNIS

Tibo Schildermans (°1998) kreeg zijn eerste lessen hobo op achtjarige leeftijd van Kurt Theunissen aan de Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans te Dilsen-Stokkem, reeds een jaar later gevolgd door cello. In 2016 deed hij mee aan het VLAMO-solistenconcours en werd provinciaal kampioen. In september 2015 startte hij als ‘virtuoos’ aan het Koninklijk Conservatorium te Gent bij Piet van Bockstal. Tibo volgde ook tal van privélessen bij Joris Van den Hauwe en masterclasses bij onder andere Jan de Maeyer, Jeroen Soors, Karel Schoofs en Albrecht Mayer. Naast het Limburgs Orkest Jeugd en Muziek speelt hij ook nog mee in de Koninklijke Harmonie Peer en de Koninklijke Harmonie Sint-Cecilia Rotem. Samen met twee medestudenten richtte hij de kamermuziekgroep “Manolo & the woodies” op, waarmee hij ook al enkele keren concerteerde.

Dimitrios Tsiroyannis begon zijn muzikale opleiding aan de stedelijke academie van Volos, een middelgrote stad in Griekenland. Nadien zette hij zijn studies verder aan het conservatorium van Thessaloniki in de klas van Yannis Razakov en aan het staatsconservatorium van Thessaloniki bij Kostis Chassiotis. In 2014 kwam hij naar België en studeerde er aan het Lemmensinstituut bij Bram Nolf en Arie van der Beek. Recent schakelde hij over naar het Conservatorium van Gent waar hij zijn meestergraad voorbereidt in de klas van Piet Van Bockstal. Hij volgde diverse masterclasses bij bekende solisten en pedagogen zoals Lajos Lensces, Alexei Ogrintchouk, Jozsef Kiss, dr. Helena Gaunt, Michel Giboureau, Dimitrios Kaplaxidis en Dimitris Kitsos. Hij verleende zijn medewerking aan ensembles en orkesten zoals het Thessaloniki Symphony Orchestra , Frascati ensemble, Akademos en ensemble 1828.

In 1903 opende Hector Leblus, hoofdgeneesheer van het nabijgelegen Onze-Lieve-Vrouwegasthuis, in een burgerwoning op de hoek van de Frederik de Merodestraat en het Sint-Janskerkhof, een consultatiebureau ter bestrijding van tuberculose, ook wel tbc of tering genoemd.  Aangezien deze infectie in de 19de eeuw vooral bij sociaal zwakkeren heel wat dodelijke slachtoffers had geëist, probeerde hij met affiches, folders, brochures en krantenadvertenties de Mechelse bevolking te sensibiliseren. Later werden in het dispensarium kwetsbare bevolkingsgroepen radiologisch gescreend. Toen de ziekte op het einde van de 20ste eeuw grotendeels bedwongen was, kwam het gebouw leeg te staan en werd het te koop aangeboden.

Bart Van der Vorst en Linda De Ron kochten het gebouw, ontmantelden de medische installaties en vormden de medische hulppost om tot een hedendaagse woning met eerbied voor de historische accenten. Ze laten u graag mee genieten van hun pand en van het unieke en adembenemende uitzicht op de pas gerestaureerde Sint-Janskerk

BART VERSTRAETEN EN TRISTAN FAES – PIANO EN ZANG

Tenor Tristan Faes (°1981) en pianist/componist Bart Verstraeten (°1981) ontmoetten elkaar in hun studententijd aan het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen.

Tristan studeerde er af als master in muziektheorie-schriftuur, optie koordirectie. Hij behaalde eveneens een meestergraad zang aan het Koninklijk Conservatorium van Gent waar hij les volgde bij Gidon Saks. Momenteel wordt hij gecoacht door Catrin Wyn-Davies. Hij is laureaat van de Operastudio Vlaanderen en zong als solist onder meer bij de Opera de Luxembourg, de Nederlandse Reisopera, de Opéra Royal de Wallonie, Vocalis, De Munt en de Nationale Opera Amsterdam.

Bart studeerde af als master in muziektheorie-schriftuur, optie muziekagogiek en compositie, aan het Koninklijk Conservatorium Antwerpen en als master uitvoerende muziek, klassieke muziek-piano, aan het Koninklijk Conservatorium van Gent. Hij volgde onder andere les bij Luc Van Hove en Wim Henderickx (Compositie) en bij Johan Duyck (piano). Hij volgde masterclasses piano bij Eliane Rodrigues, Irene Russo en Jonathan Powell. Hij behaalde als componist meerdere prijzen : de prijs Klara Continuo (2005) en de prijs van de Belgisch Artistieke Promotie. Zijn werken "Capriccio" en "Hide and Seek" werden geselecteerd voor de "Fingerprints" 2 en 3 CD van radio Klara. Zijn oeuvre wordt door talrijke solisten en ensembles uitgevoerd in binnen- en buitenland.

Bart en Tristan werken regelmatig samen en brachten de première van de compositie "Diez Canciones de amor" (Pablo Neruda/Bart Verstraeten) op het festival 'Manifiesta' in Bredene.

In de middeleeuwen liet de opleiding van priesters te wensen over. Om dit euvel te verhelpen riep het Concilie van Trente de bisschoppen op om in elk bisdom een seminarie op te richten. In Mechelen bestond sinds het einde van 15de eeuw een godshuis waar arme studenten een degelijke theologische vorming genoten. Aartsbisschop Matthias Hovius die zeer contrareformatorisch was ingesteld, besloot in 1595 om het bestaande college tot een volwaardige opleidingsinstituut om te vormen. Het godshuis in de huidige Frederik de Merodestraat werd verbouwd en uitgebreid om alle aspirant-priesters van het diocees te kunnen herbergen. Tussen 1741 en 1761 liet kardinaal d'Alsace de oude gebouwen vergroten en moderniseren : zij vormen de kern van het huidige complex. In de 19de eeuw werd de Melaan, een zijarm van de Dijle die naast het eigendom loopt, overwelfd voor de bouw van een nieuwe vleugel langs de Varkenstraat. De toename van het aantal roepingen tijdens het interbellum bracht kardinaal Van Roey ertoe om een nieuw seminarie buiten de stad te bouwen. Na de Tweede Wereldoorlog waren de hoogdagen voorbij en kreeg het complex geleidelijk andere functies. Vandaag verleent het Diocesaan Pastoraal Centrum onderdak aan een deel van de aartsbisschoppelijke administratie. Zelfs voor wie in Mechelen woont, is dit gebouw een grote onbekende.

WANNES VANDERHOEVE EN DIDIER FRANCOIS – ORGEL EN NYCKELHARPA

Didier François realiseerde talloze CD’s waarop zijn viola d’amore a chiavi (nyckelharpa) de hoofdrol speelt. Zijn muzikaal talent laat zich niet onder één hoedje vangen : hij is creatief, improviseert graag en laat zich vaak beïnvloeden door jazz- en wereldmuziek. Maar ook zijn liefde voor oude en klassieke muziek is voortdurend aanwezig zodat hij ook renaissance- en barokmuziek niet uit de weg gaat. Vandaag speelt Didier onder andere in het ensemble 'Zefiro Torna', het 'Kapsberger ensemble' onder leiding van Rolf Lieslevand en bij het internationaal collectief 'Ratas del viojo mundo'. We vinden hem ook terug in een productie rond de Vlaamse polyfonie met het ensemble 'Utopia'. Ook vormt hij een baroktrio samen met Romina Lischka en Philippe Malfeyt.

Wannes Vanderhoeven is leraar muziekgeschiedenis, begeleidingspraktijk, historische uitvoeringspraktijk, harmonium en orgel aan het Stedelijk Conservatorium van Mechelen en pianist-begeleider bij het Conservatoriumballet. Hij realiseerde verscheidene interdisciplinaire projecten rond het orgel in samenwerking met zangers, acteurs en dansers. Hij is gespecialiseerd in de uitvoering van 19de-eeuwe harmoniumliteratuur en werkt regelmatig als pianobegeleider voor diverse dansopleidingen.

In 1642-1643 liet Cosmas Prant, heer van Blaasveld en burgemeester van Mechelen, voor zichzelf en voor zijn vrouw aan de Veemarkt een modieuze woning bouwen. Vermits hun huwelijk kinderloos bleef, kwam het grote eigendom in handen van Agnes Bernardine van Montmorency-Cressy, het geliefde nichtje. In 1743 moest de weduwe van haar kleinzoon het pand verkopen om de schulden van haar overleden man te kunnen dekken. De nieuwe eigenaar was Willem-Frans Snoy, raadsheer aan de Grote Raad en heer van Oppuurs. Hij liet het stadspaleis naar de smaak van de tijd herinrichten. In de negentiende eeuw was de aantrekkingskracht van Mechelen als adellijke residentiestad voorbij en bijgevolg verkocht de familie Snoy in 1839 het uitgestrekte hof aan een industrieel uit Brussel die in de achtergebouwen aan de Hairgracht een stoomververij onderbracht. Milieuhinder bemoeilijkte vanaf 1855 zodanig de exploitatie dat men zich genoodzaakt zag het eigendom opnieuw te gelde te maken. De clerus die om politieke redenen uit de stadsschool voor middelbare studies was gezet, beschouwde het terrein als uiterst geschikt voor de opening van een aartsbisschoppelijke onderwijsinstelling. Sinds 1863 is in het grote eigendom aan de Veemarkt het Sint-Romboutscollege gevestigd. De statige salons van het gelijkvloers ademen nog steeds de grandeur van weleer.

KOEN CLAEYS – KLASSIEKE GITAAR

Koen Claeys werd in 1990 te Leuven geboren. Sinds hij in 2010 als jongste deelnemer het nationale concours voor professionele gitaristen won, wordt hij beschouwd als één van de meest getalenteerde, Belgische gitaarvirtuozen. Ook internationaal werd Koen al meermaals bekroond : hij was niet alleen laureaat van prestigieuze wedstrijden in Spanje, Duitsland en Nederland, maar ook in Cuba. In 2017 bracht Koen zijn eerste solo cd uit, getiteld "Paint me blue", met voornamelijk eigen bewerkingen van de muziek van Keith Jarett, George Gershwin, Cole Porter, Toots Thielemans, Jacques Brel en Leo Brouwer. De cd kreeg lovende kritieken in 'Klassik Heute' en het Amerikaanse vakblad ' Classical Guitar Magazine'. Intussen schreven bekende gitaarcomponisten, onder wie Jorge Morel en Leo Brouwer, werken voor hem (voor meer informatie www.koenclaeys.com).

Voor 'Mechelen Exclusief' mag u zich verwachten aan klassieke en minder klassieke werken uit verschillende (Latijns-)Amerikaanse regio's, maar steeds vertrekkend vanuit folkloristische ritmes die zo eigen zijn aan de gitaarmuziek.

In zijn streven naar de vorming van een unitaire staat had Karel de Stoute Mechelen uitverkozen voor de vestiging van de nieuwe centrale instellingen. Toen de hertog in 1477 plots overleed, besloot zijn weduwe om ook naar Mechelen te verhuizen en haar intrek te nemen in de residentie van de bisschoppen van Kamerijk. Dit enorme paleis met haar uitgestrekte tuinen voldeed echter niet aan de smaak van Margareta van Oostenrijk die in 1507 door haar vader werd gevraagd om haar stiefgrootmoeder als landvoogdes op te volgen. Zij liet aan de overzijde van de straat een nieuw hof bouwen dat terzelfder tijd fungeerde als publieke ontvangstruimte en als privéwoonst. Gedurende meer dan twintig jaar was het een bruisend centrum van kunst en cultuur. Na haar overlijden in 1530 werd het hof naar Brussel overgebracht. Vanaf 1561 deden de gebouwen korte tijd dienst als ambtswoning van Antoine Perrenot de Granvelle, de eerste aartsbisschop van Mechelen. Aangezien de bouw van een nieuw paleis voor de Grote Raad stilgelegd  was, kocht de stad het voormalige 'Hof van Savooien' om er het opperste rechtscollege in de Nederlanden te vestigen. In 1616 werd het bestaande gebouwencomplex aangepast : voortaan zou in het achterste gedeelte de voorzitter van de rechtbank wonen en in het voorste gedeelte zouden de zittingen van de Grote Raad plaatsvinden. Nadat de juridische structuur in 1795 door de Franse overheid was afgeschaft, fungeerde het gebouw een tijd lang als woonst van kardinaal de Méan. Na diens overlijden in 1831 werd in het oude paleis de Rechtbank van Eerste aanleg ondergebracht, een functie die ze tot op heden heeft bewaard. Omdat het onderhoud een te zware last werd, heeft de stad de gehavende gebouwen in 1876-1877 overgedragen aan de provincie die ze onmiddellijk liet restaureren. Zeer uitzonderlijk heeft het afdelingshoofd van de Mechelse rechtbank toegestaan dat u het gebouw buiten de diensturen mag betreden. 

GEERT VAN GELE EN ELLEN DELAHANTY – KLAVECIMBEL EN ZANG

Ellen Delahanty wordt in de internationale pers gelauwerd als een "wunderbar klare sopran" en "a singer of great charm and perfect diction".  Ze volgde zang bij bekende zangpedagoges : in New York bij Marie Trafficante, in Londen bij Jessica Cash, en in Antwerpen bij Stephanie Friede. Ellen concerteert regelmatig op verscheidene festivals van oude muziek in Europa en Amerika; solistisch alsook met de ensembles 'Sospiri Ardenti' en 'Quadrivium'. Haar discografie vermeldt CD’s met muziek van Shakespeare 'Some Strange Felicity', een CD met Franse 15de-eeuwse chansons en hedendaagse Vlaamse muziek 'La Cause est Amer' en een CD met Spaanse en Vlaamse muziek uit de renaissance 'Flemings in Spain' Ellen is afkomstig uit New York, maar woont momenteel in België.

Geert van Gele was tijdens zijn studie aan het conservatorium van Antwerpen medestichter van het wereldberoemde Flanders' Recorder Quartet 'Vier op 'n rij'. Met dit ensemble concerteerde hij 10 jaar in binnen- en buitenland, won hij diverse concours en nam hij verscheidene CD's op. Sinds 1995 is hij vooral solist en heeft hij twee nieuwe ensembles opgericht : 'Sospiri Ardenti', een barokensemble dat geënsceneerde kamermuziek brengt, en 'Quadrivium', een ensemble voor middeleeuwse muziek. In 2009 richtte hij zijn eigen platenlabel 'Kattenberg Recordings' op.

In duo-bezetting met klavecimbel en blokfluit worden de aria's van Ellen Delahanty afgewisseld met solowerken door Geert Van Gele. Hun repertoire omvat werken uit de hele Europese barokperiode, van de vroegbarokke monodie tot de laat-18de-eeuwse cantates en opera's. Componisten als Frescobaldi, Monteverdi, Purcell, Vivaldi, Haendel, Bach en Telemann komen steevast aan bod. De dramatische interpretaties van sopraan Ellen Delahanty weten elk publiek in binnen- en buitenland te overtuigen. Tijdens haar optredens worden emoties de vrije loop gelaten.

Op 10 maart 1850 gaf stadsarchitect Bouwens aan meester-huidenvetter Charles Baujoz de toelating om vier kleine huisjes in 't Vlietje af te breken en te vervangen door een sober eigentijds gebouw. Zoals het in de 19de eeuw bij grote nieuwbouwcomplexen gebruikelijk was, schuilde er achter de brede straatgevel meer dan één woning. Het is voorlopig een raadsel waarom het huis ongelijk is opgedeeld : de kleine woning telt vier traveeën; de grote zes, een koetspoort en stallingen. Mogelijk  heeft de eigenaar het huis laten bouwen voor zijn dochter Anne-Caroline die in 1853 zou trouwen met François Wauters, een jonge industrieel. Onmiddellijk na hun huwelijk hebben ze het grote huis dat op wandelafstand lag van de fabriek in de Augustijnenstraat, betrokken. Het kleine huis fungeerde in die tijd wellicht als directeurswoning. Amper tien jaar later zijn ze verhuisd en werden beide panden verhuurd aan geneesheren en hoge militairen. Na het overlijden van Charles Baujoz in 1865 kwam de grote woning bij de verdeling van de nalatenschap in handen van Marie-Charlotte. Zij woonde samen met haar twintig jaar oudere echtgenoot op de Tichelrij en beschouwde de woning in 't Vlietje als een opbrengsteigendom. In 1883 werd het huis verhuurd aan Theodore Kennis, een pas afgestudeerde huisarts, en Marie-Louise Verlinden. De jonge dokter achtte het pand geschikt voor de uitbouw van zijn praktijk en wou er zich definitief met zijn gezin vestigen. Hij overhaalde de eigenaar om het huis te verkopen, maar beschikte zelf niet over de nodige financiële middelen. Zijn schoonouders besloten het jonge koppel te helpen : zij behielden het vruchtgebruik en de naakte eigendom was voor hun enige dochter. Ignace Kennis, de bekende Mechelse kunstschilder, erfde het huis en bleef er levenslang wonen. De verhalen over zijn handel en wandel zijn legio en spreken ook vandaag nog tot de verbeelding. De huidige eigenaars laten u met plezier kennis maken met deze goed bewaarde 19de-eeuwse herenwoning.

VIJF HORIZONTAAL – DWARSFLUIT

'Vijf horizontaal' is een gelegenheidskwintet van dames die van kindsbeen af gebeten zijn door de muziek. Op rijpere leeftijd vonden ze elkaar terug in het Stedelijk Conservatorium van Mechelen waar hun kinderen school liepen. De vroegere passie laaide weer op, ze gingen opnieuw les volgen en sinds enkele jaren spelen ze als hobby-muzikanten met veel plezier. Het ensemble bestaat enkel uit dwarsfluiten, zij het in verschillende maten en gewichten. Ze brengen een toegankelijk en aangenaam gevarieerd programma : tot hun repertoire behoort niet alleen klassieke muziek, maar ook heel wat hedendaagse composities.

Liesbet Boden (fluit en piccolo), Lieve Janssens (fluit), Ann Bernaerts (fluit), Karin De Bels (altfluit) en Nancy Van Vaerenbergh (basfluit).

In de 17de en 18de eeuw bewoonden de rechters van de Grote Raad in de Bleekstraat panden die hun pas verworven rijkdom en macht moesten etaleren. Jean Alphonse Coloma, een nazaat van een Spaanse legeraanvoerder die zich ten tijde van Alexander Farnese in de Nederlanden had gevestigd, was een briljant rechtsgeleerde. Na zijn benoeming tot raadsheer en advocaat-fiscaal kocht hij in 1718 naast het eigendom van baron Roose een groot herenhuis. Veel huiselijk geluk was hem niet gegund want in 1724 overleed zijn echtgenote. Omwille van zijn verdienste als raadsheer in de Hoge Raad van de Nederlanden te Wenen werd hij tot graaf verheven. Hij hertrouwde in 1729 met Marie-Claire de Romrée, de weduwe van zijn broer. In 1733 werd hij voorzitter van de Geheime Raad in Brussel, maar amper zes jaar later is hij plots gestorven. Marie-Claire de Romrée bleef na zijn dood met de kinderen in het grote huis wonen. Pas toen ze in 1776 op 88-jarige leeftijd zelf overleed, kwam de de riante woning in het bezit van Marie-Philippine Coloma die gehuwd was met Joseph de Visscher de Celles. Met de afschaffing van de Grote Raad in 1795 verminderde echter de aantrekkingskracht van Mechelen als ambtsadellijke residentiestad. Het gebouw kreeg een economische functie : in 1855 vestigde Pierre Dessain in het oude hof een drukkerij. Toen deze in 1973 haar activiteit naar elders overbracht, volgde het verval. Thans wordt het huis met zorg gerestaureerd. Dokter Johan Waes, de huidige eigenaar, stelt voor het eerst sinds de restauratie van de buitengevels het pand open voor "Mechelen Exclusief".

PAUL EVERAERT EN STEVEN DEFOOR – FAGOT

Steven Defoor behaalde zijn masterdiploma fagot aan het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen. Hij speelde freelance bij de meeste orkesten van het land en is momenteel verbonden als fagottist bij het orkest 'Nuove Musiche' en het 'Mechels Kamerorkest'. Na een pedagogische carrière aan verschillende muziekacademies werd Steven directeur van cultuurcentrum CC de Kollebloem te Puurs. Momenteel is hij algemeen coördinator Kunst en Cultuur van de stad Mechelen. Paul Everaert studeerde fagot aan de conservatoria van Brussel, Antwerpen en Amsterdam. Lange tijd werkte hij als freelance-muzikant niet alleen in de meeste Belgische, maar ook in vele buitenlandse orkesten (onder meer in Portugal en Zwitserland). Nadien maakt hij bewust een keuze voor het muziekonderwijs en werkt thans fulltime als leerkracht fagot en musiceren in groep.

In de 18de eeuw was de Bleekstraat zeer in trek bij de hoge functionarissen van de Grote Raad die zich bij voorkeur vestigden in de onmiddellijke nabijheid van het voormalige paleis van Margareta van Oostenrijk waarin sinds 1616 het hoogste rechtscollege zitting hield. Toen Philippe Roose in 1726 door de centrale overheid werd aangezocht om als schout de belangen van de vorst in de stad en de provincie te behartigen, besloot hij om in de Bleekstraat een nieuw stadspaleis te bouwen. Doordat zijn broers kinderloos waren gestorven, behoorde hij tot de rijkste en invloedrijkste burgers van de stad. In 1730 liet hij de huizen die hij van zijn grootvader had geërfd, afbreken om er een ‘hotel’ naar Frans model op te richten. Eugénie, zijn dochter en enige erfgename, trouwde in 1746 met Charles Coloma, de zoon van de raadsheer die in het aanpalende huis woonde. Door dit huwelijk veranderde het hotel van naam : sindsdien is het bekend als het ‘Hof van Coloma’. In 1829 kocht kardinaal de Méan het uitgestrekte eigendom op om er het Klein Seminarie in onder te brengen. Ondanks de expansie van de school, thans bekend als BimSem, bleef het achttiende-eeuwse stadspaleis vrijwel ongeschonden bewaard. Uitzonderlijk worden de deuren van deze weinig bekende parel voor u opengezet.  

BEN VAN NESPEN – KLAVECIMBEL

Ben Van Nespen is organist en klavecinist. Als solist vertolkt hij een breed repertoire, dat zich uitstrekt van de 16de tot en met de 21ste eeuw. Het uitvoeren van repertoire op de specifieke instrumententypes van elke stijlperiode draagt hij een warm hart toe.

Daarnaast is hij regelmatig te horen in ensembles als "Currende", "Hildebrandt Consort" en "Oltremontano". In samenwerking met het Bl!ndman-saxofoonkwintet bracht hij onlangs een aantal keren het programma "Wind & Fire".

Op "Mechelen Exclusief" bespeelt hij een kopie van een laat-17de eeuws Italiaans klavecimbel. Hij brengt een programma uit de late barokperiode met muziek van D. Zipoli en G.F. Händel.

Het huidige schepenhuis gaat in de kern terug tot omstreeks 1288 en is bijgevolg één van de oudste stadhuizen van België. Het gebouw illustreert de wil van de lokale gemeenschap om zich te bevrijden van de almacht van grondheer, zichzelf te organiseren en eigen functionarissen te benoemen. Door  de bevolkingstoename en het groeiend economisch belang van de stad werd het oorspronkelijke schepenhuis vanaf 1374 uitgebreid met een indrukwekkend, natuurstenen gebouw dat tegen het oude aanleunt. Voor de decoratie werden gerenommeerde kunstenaars aangetrokken : Jan van Lokeren en Herman van Blankene voor de balksleutels, Jan Keldermans voor de consoles en André Beauneveu voor de buitenbeelden. Gemakshalve werd op het gelijkvloers recht gesproken en vonden op de verdieping de bestuursvergaderingen van de stad plaats. Toen Karel de Stoute naar een plaats zocht om het Parlement, de voorloper van de Grote Raad, te huisvesten, stond het Mechelse stadsbestuur het schepenhuis gedeeltelijk af. Vanaf 1473 vergaderden de leden van het hoogste rechtscollege van de Bourgondische erflanden in de bovenzaal. Om de rechters op hun morele plichten te wijzen werden de muren versierd met twee schilderingen waarvan het ene het 'Laatste Oordeel' en het andere de 'Calvarie' voorstelt. In 1616 ruilden ze het schepenhuis voor het 'Hof van Savooien', het voormalige paleis van Margareta van Oostenrijk. Sindsdien kreeg het gebouw diverse functies en overleefde het de beschietingen van de Eerste Wereldoorlog. Sinds 2018 is op het gelijkvloers het toeristisch onthaal 'Uit in Mechelen' gevestigd. Voor het eerst worden de vernieuwde bovenzaal en de gerestaureerde muurschilderingen aan het grote publiek getoond.

CHICAS Y CUERDAS – GITAARDUO

Het gitaarduo Chicas y Cuerdas voert u mee op een muzikale reis doorheen Zuid-Amerika. Op twaalf snaren reizen Birgitte Christophe en Stephanie Focquet samen met u doorheen het repertoire van Latijns-Amerikaanse componisten zoals Máximo Diego Pujol, Radamés Gnattali, Julio César Oliva en Jorge Cardoso. Van het zwoele Argentijnse tangosalon over de drukke boulevards naar de lagunes van Mexico …

Birgitte Christophe is leerkracht gitaar en muziekatelier aan de Academie voor muziek en woord te Wilrijk en leidt er het kinder-, jongeren- en volwassenenkoor. Ze zette haar eerste muzikale stapjes in de Stedelijke muziekacademie van Wilrijk, volgde gitaarles bij Greet Schamp, zette haar muziekstudies verder aan het Lemmensinstituut te Leuven en behaalde de graad van meester in de muziek, zowel voor gitaar (bij Godelieve Monden) als voor kamermuziek (bij Paul Beelaerts). In 2016 behaalde ze aan het Conservatorium van Antwerpen het getuigschrift van postgraduaat kinder- en jeugdkoordirectie (bij Marleen De Boo). Ze heeft diverse muziekpedagogische projecten binnen en buiten de academie: ze verleent muzikale ondersteuning aan het Dionteater te Wilrijk, werkt mee aan muzische cross-over projecten en maakt muziekeducatieve bundels voor de basisschool rond diverse thema’s.

Stephanie Focquet is eveneens leerkracht gitaar, begeleidingspraktijk en ensemble aan de Academie van Wilrijk, maar haar roots liggen in de Stedelijke academie van Geraardsbergen waar ze de eerste snaren temde onder leiding van Jan Maris. Later vervolmaakte ze haar studies aan de LUCA School of Arts waar ze een master muziektherapie en een master gitaar behaalde. Daarnaast zwierf Stephanie nog door de opleiding Kleinkunst aan Studio Herman Teirlinck en de musicalopleiding aan de MusicAllFactory in Tilburg. Haar liefde voor Zuid-Amerika trekt zich door in Compagnie Vuurland: het muziektheatergezelschap dat Stephanie stichtte samen met acteur Jan Hongenaert. Naast haar gitaristieke bezigheden, geeft ze op zelfstandige basis therapie aan kinderen en jongeren. Voorts kan je haar ook wel eens treffen op een podium of evenement in de hoedanigheid van freelance actrice en muzikante/zangeres. Als kers op de taart schrijft Stephanie eigen Nederlandstalige songs die ze brengt onder de noemer Majesteit, samen met muzikante Beatrijs De Klerck.

De eigenaar van het 'Huis Frans' heeft beslist om haar medewerking aan het project op te zeggen. Wij verontschuldigen ons voor dit ongemak. Het ‘Huis Frans’ wordt vervangen door de ‘Commanderij Pitzemburg’.
 

HUIS FRANS - BRUUL 96
COMMANDERIJ PITZEMBURG - BRUUL 131

De gebouwen van de Commanderij Pitzemburg behoorden oorspronkelijk toe aan de ridderorde van het hospitaal van Onze-Lieve-Vrouw der Duitsers, beter bekend als de Duitse of Teutoonse orde. Zij beantwoordden aan het ideaal van de strijdende Kerk en waren door de paus inzetbaar om te gaan vechten tegen de heidenen. Aanvankelijk waren ze vooral actief in het Midden-Oosten, maar later verlegden ze hun actieterrein naar Oost-Europa. In het begin van de 13de eeuw schonken heel wat teruggekeerde kruisvaarders goederen aan de orde om hen te helpen het geloof gewapenderhand te verdedigen en te verspreiden.

Om hun inkomsten te beheren richten ze commanderijen op: deze waren enerzijds bedoeld als een soort boekhoudkundige kantoren voor het innen van cijnzen en pachten, maar anderzijds ook als lucratieve handelsposten. In Mechelen bezat de Duitse orde een terrein van ongeveer acht hectaren, gelegen naast de Dijle en gegrensd door twee vlieten. Van de middeleeuwse gebouwen rest er niets meer: de laatste restanten werden tussen 1661 en 1685 op last van Goswin von Merode afgebroken om plaats te maken voor een nieuw complex. Op het stalgebouw dat gekenmerkt wordt door de grote bogen op de begane grond, staat het familiewapen en het jaartal 1677. Van het oorspronkelijke poortgebouw dat door Lucas Faydherbe werd ontworpen, resten alleen nog de twee paviljoentjes aan de Bruul.

De eigenlijke woonvleugel van de commandeur werd tussen 1724 en 1736 gebouwd en lijkt meer op een stadspaleis dan op een klooster. Na de confiscatie door de Fransen in 1794 werd het door de stad opgekocht en ingericht als stadscollege.  Hoogoplopende spanningen tussen de liberalen en katholieken leidde in 1863 tot het vertrek van de priester-leraars en de oprichting van het Sint-Romboutscollege. De school overleefde de scheuring en werd in 1881 omgevormd tot een atheneum. De nieuwe functie eiste zijn tol en van het interieur bleef niet veel bewaard. De huidige directeur, Jeroen Van der Auwera, is zelf historicus en zal u met veel passie vertellen over heden en verleden van het gebouwencomplex. Hij is de geknipte persoon om u te tonen wat u niet vermoedde.

JUDITH SOUMILLION – HARP

Judith Soumillion (22) startte met harp op negenjarige leeftijd in de klas van Aurélie Guerreiro Viegas aan de Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans te Mechelen waar ze afstudeerde met grootste onderscheiding en felicitaties van de jury. Ze volgde haar bacheloropleiding bij Lieve Robbroeckx aan het Lemmensinstituut te Leuven, nam deel aan een Erasmusuitwisseling wat haar de kans gaf om te studeren aan het Prins Clausconservatorium te Groningen, en is momenteel haar master begonnen aan conservatorium van Maastricht in de klas van Anneleen Lenaerts. Van jongs af nam Judith deel aan masterclasses en zomerstages bij gerenommeerde harpisten als Catrin Finch, Jana Bouskova, Isabelle Perrin, Letizia Belmondo, Marie Pierre Langlamet, Elisabeth Fontan Binoche, Imogen Barford en Stephen Fitzpatrick. Ze won de eerste prijs op het Harpe Diemconcours (2009), een eerste (2010) en een derde (2013) prijs op het Arpeggioconcours, een grootste onderscheiding op de VLAMO-wedstrijd (2013), een eerste prijs op de Belfius Classicswedstrijd (2014) en een finaleplaats in de wedstrijd Suoni d’Arpa (2016). Behalve als soliste speelt Judith ook zeer graag in kamermuziekensembles en orkesten. Momenteel is ze zeer actief met het Velum Trio, waarmee ze in september 2018 de Henriëtte Hustinxprijs won. Voor Mechelen Exclusief zal ze een programma brengen dat alle facetten toont van de harp als solo-instrument. Hierbij zal er zowel muziek uit de klassieke periode aan bod komen als uit de twintigste eeuw, die trouwens gezien wordt als de ‘gouden periode’ van de harp. Laat u verrassen door de wondermooie muziek die voor het instrument geschreven is.

Op de plaats waar de gebroeders Van de Velde in 1680 een nieuw hotel lieten bouwen, woonden in de 16de eeuw de grootouders van Frans Hals, de bekende Noord-Nederlandse schilder. In de 18de eeuw hielden de leden van de Confrérie de Saint-Hubert, waaronder heel wat raadsheren van de Grote Raad, hun vergaderingen en jaarlijkse eetfestijnen in dit prachtige barokgebouw. Na de Franse Revolutie komt het pand in handen van een rijke wijnhandelaar die het interieur grotendeels naar de smaak van de tijd liet aanpassen. Toen Aloys Van Reeth in 1887 van zijn vrouw wou scheiden, werd het pand verkocht aan Edouard Michiels, een bouwer van torenuurwerken. Om aan de steeds groter wordende vraag te voldoen liet deze bedrijfsleider in de tuin een werkplaats bouwen. Hoewel het atelier nu beschermd is als industrieel erfgoed, worden de activiteiten er nog steeds verdergezet. Het huis wordt vandaag bewoond door Luc Michiels, zijn achterkleinzoon, die u persoonlijk zal ontvangen. Als verwoed verzamelaar zal hij met passie vertellen over Mechelen, zijn toren en zijn beiaard.

LIESJE VANMASSENHOVE – SPINET EN BLOKFLUIT

Liesje Vanmassenhove studeerde klavecimbel bij Kris Verhelst en Ewald Demeyere en blokfluit bij Bart Spanhove en Bart Coen. Voor beide instrumenten behaalde ze de eerste prijs op de wedstrijd ‘Axion Classics’ in 2000. Op jongere leeftijd was ze laureaat op ‘Jong Tenuto’ voor blokfluit. Internationaal behaalde ze voor dit instrument ook tweemaal de eerste prijs op de Sonbu-wedstrijd in Utrecht. Voor klavecimbel werd ze vijf keer eerste op de Haarlemse Klavecimbeldagen.

Op 5 mei zal ze voor u op blokfluit werken brengen van Ernst Krähmer,  de grootste virtuoos op de 'romantische blokfluit' of de csakan. Op spinet brengt ze muziek van Loeillet, een Vlaamse barokcomponist.

In de middeleeuwen moest iedere burger zich aansluiten bij een gewapende gilde om de stad in tijde van oorlog te verdedigen. Door de oprichting van een staand leger met betaalde beroepssoldaten verviel vanaf de 16de eeuw de noodzaak aan plaatselijke burgermilities. Toch bleven de gilden bestaan als elitaire hobbyclubs waar de 'beter gesitueerden' elkaar in afzondering konden treffen. Iedere gilde had aan de stadsrand een oefenterrein en in het centrum een prestigieus pand waar ze genodigden ontvingen en feesten organiseerden. Met dit doel voor ogen kocht de gilde van de Jonge Kruisboog in 1641 een uitgestrekt hof aan de Korenmarkt dat eertijds aan de adellijke familie Cortenbach had toebehoord. Door de opheffing van gilden in 1795 werd het huis door de Fransen verkocht en tot een hotel omgebouwd. In 1866 verwierf de familie Breckpot het pand om er een likeurdistilleerderij en een groothandel van wijnen te vestigen. Omwille van de veranderende markt werd de uitbating in 2005 stopgezet en kwam het gebouw in handen van keurslager Gijbels die het gebouw restaureerde en er een congrescentrum in onderbracht.

BROHEMIEN – PIANO EN CELLO

'Brohemien' heeft zijn naam niet gestolen: Harmen en Marijn Goossens, broers en bohemiens, vertolken als piano-cello duo het bekende en minder bekende repertoire voor deze bezetting, maar ook eigen composities.

Marijn is pianist en heeft jarenlange ervaring in de tangomuziek (Quinteto Astor), rock (Frituur Paula) en jazz (Marvin Blue), maar ook klassiek, zijn eerste liefde. Hij haalde een master klassieke piano aan het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen bij Levente Kende. Daarnaast volgde hij ook lessen piano bij tangogrootheid Gustavo Beytelmann en jazz bij diverse jazzpianisten. Marijn geeft piano en begeleidingspraktijk aan het Stedelijk Conservatorium van Mechelen en verleent geregeld zijn diensten aan het Cultuurcentrum Mechelen o.a. voor de voorstellingen van 'Open Boek'.

Harmen is cellist en speelt regelmatig in orkesten (Antwerp Symphony Orchestra, Brussels Philharmonic), kamermuziekensembles (Odyssea) en diverse musicalprojecten. Hij haalde zijn klassieke master aan het Koninklijk Conservatorium van Brussel bij Viviane Spanhoge. Tevens is hij percussionist en volgt hij jazzzang bij Kristin Cornwell. Harmen is verbonden als celloleraar aan de muziekacademie van Grimbergen en is aanvoerder bij het Mechels Kamerorkest.

De beide broers laten hun ensembles even voor wat ze zijn en doen wat ze bijna hun hele leven al gewoon voor de fun doen: samenspelen. Ze brengen een mix van Klassiek en Modern.

Als laatste van de middeleeuwse wapenverenigingen werd in het midden van de 15de eeuw de gilde van de kolveniers opgericht. Zij groepeerde al wie met het vuurwapen schoot en stond onder de bescherming van de H. Christoffel. Om te oefenen beschikten de leden over een schietstand aan de rand van de stad. Bij gebrek aan een kantine kochten ze in 1511 het huis 'den visch' in de Sint-Jacobstraat dat naast hun terrein was gelegen. De belegering van Mechelen tijdens de 'godsdienstoorlogen' heeft het pand echter tot een ruïne herleid. In 1591 werd het huis met de hulp van de stad heropgebouwd. Op het gelijkvloers was er een doorrit naar de hovingen en een gelagzaal. Op de verdieping bevond zich een vergaderzaal waar wellicht ook duchtig werd gefeest. Het gebouw heeft deze functie tot op het einde van het ancien régime behouden. In de 19de eeuw kwamen de oefenterreinen van de gilden in handen van de familie Broers, die zich verrijkt hebben aan het opkopen van 'zwart goed'. De kantine van de kolveniers werd een stadsboerderij totdat Edouard Broers die intussen burgemeester was geworden, besloot om de gronden te rentabiliseren. Hij liet in 1860 door de vroegere schuttershovingen een weg aanleggen zodat hij het terrein kon verkavelen. Dit liep slecht af want de oppositie beschuldigde hem van belangenvermenging. Het geamputeerde eigendom werd in 1922 door Frans Goris gekocht om er een kolenhandel te beginnen. Omdat de koetsendoorrit haar functie had verloren, liet hij de  benedenverdieping ingrijpend verbouwen. Toen de kleinzoon het gebouw op het einde van de 20ste eeuw erfde, waren de kolen uit de mode. Bijgevolg besloten Marc en Grete het beschermde  kolveniershof te restaureren, de bijgebouwen af te breken en op de plaats van de oude hangaar een eigentijdse nieuwbouw te realiseren. Wie het pand vandaag betreedt, mag zich dan ook aan een cultuurshock verwachten.

DYENS ROLAND ENSEMBLE – KLASSIEKE GITAAR, CONTRABAS, VIOOL EN PERCUSSIE

Het 'Dyens Roland Ensemble' (kortweg DRE) werd opgericht om de muziek van gitarist en componist Roland Dyens (1955-2016) in een nieuw jasje te steken. De werken werden gearrangeerd voor een bezetting die bestaat uit een klassieke gitaar (Ine Clerckx), een viool (Reinout Pauwels), een contrabas (Daniele Giampaolo) en percussie (Lucas Heytens). Ook al worden de werken van Roland Dyens tot de klassieke gitaarmuziek gerekend, toch zijn de invloeden uit de jazz, de Braziliaanse muziek en het Franse Chanson onmiskenbaar. Later begon DRE met het bewerken van gitaarwerken van Latijns-Amerikaanse origine met een folkloristisch kantje. Ze arrangeerden onder meer werken van Cherubito, Ramirez en Maria Luisa Anido. Momenteel bestaat het programma van DRE uit een combinatie van de twee vorige projecten en zijn ze ook bezig met het arrangeren van nieuwe werken. 

Tot voor kort was iedereen ervan overtuigd dat het klooster van de apostolinnen onmiddellijk na de verkoop door de Fransen volledig was afgebroken. Groot was dan ook de verwondering, toen er bij de ontmanteling van een oude matrassenfabriek plots een vrijwel intacte zijvleugel te voorschijn kwam. In 1703 had François van Ertborn, advocaat voor de Grote Raad, een uitgestrekte eigendom tussen de Onze-Lieve-Vrouwestraat en de Lange Nieuwstraat aan de apostolinnen verkocht om er een beroepsschool voor arme meisjes op te richten. Vijfentwintig jaar later telde deze onderwijsinstelling reeds meer dan honderd zusters en een veelvoud aan leerlingen zodat men genoodzaakt was om uit te breiden. Ze slaagden erin om Rombout Huens, eveneens advocaat voor de Grote Raad, te overtuigen om zijn lusthof in de Tessestraat aan hen te verkopen. Het zomerhuis werd bij het klooster gevoegd, maar overleefde als bij wonder de sloopwoede van de 19de eeuw. Ben Devis, de kleinzoon van de matrassenfabrikant, heeft kosten noch moeite gespaard om het gebouw dat verscholen ligt achter een tuinmuur, respectvol te restaureren. Hij zal u met gepaste trots zijn woning laten bewonderen.

JOHAN CORRALES – MANDOLINE

Johan Corrales begon zijn gitaarstudies in Colombia, zijn thuisland. Tijdens zijn academische opleiding besloot hij zijn studies verder te zetten in Europa, en zo kwam hij via Barcelona in Antwerpen terecht. Aan het Koninklijk Conservatorium Antwerpen behaalde hij een masterdiploma in de mandoline. Hij verbleef een trimester aan het conservatorium van Rio de Janeiro en bespeelt naast de mandoline ook traditionele Colombiaanse snaarinstrumenten, zoals de tiple en de bandola.

Johan brengt een repertoire dat zich focust op Latijns-Amerikaanse componisten, in het bijzonder Braziliaanse en Colombiaanse kamermuziek. Deze werken zijn een illustratie van de manier waarop klassieke Europese en traditionele Latijns-Amerikaanse ritmes elkaar kunnen versterken.